sobota, 14 września 2013

Ciekawostki. Ruchome wydmy w Słowińskim Parku Narodowym

Nasyp stworzony przez wydmę w SPN
Źródło: Panek
Atrakcja trudniej dostępna, bo wymaga spaceru i to dłuższego niż do supermarketu :) Jedna z absolutnie najciekawszych atrakcji przyrodniczych na Pomorzu odwiedzana rokrocznie przez setki tysięcy osób. To sposób na całodniową wycieczkę przez piękne krajobrazy w otoczeniu pięknej przyrody, i to krajobrazy unikalne w skali europejskiej. Mowa o ruchomych wydmach w Słowińskim Parku Narodowym pomiędzy Łebą a Rowami. Polecam.



Czy wiesz, że:
  • Słowiński pas wydm to największy pas ruchomych wydm w Europie.
  • Ruchome wydmy powstają z piasku, które woda wyrzuca na brzeg, a wiatr i słońce osusza, po czym ponownie wiatr przenosi wgłąb lądu.
  • W sezonie letnim swoją wysokością wydmy przekraczają 40 metrów ponad wysokość plaży. Najwyższą wydmą jest Wydma Łącka, która może wznosić się na wysokość 42 metrów.
  • Wydmy znajdują się na wąskim terenie pomiędzy Morzem Bałtyckim a Jeziorem Łebsko.
  • Wydmy wędrują na wschód (w kierunku do Łeby) z prędkością od ok. półtora metra rocznie do prawie 10 metrów rocznie (prędkość zależy od lokalizacji i ilości roślinności; również szczyty wydm przesuwają się szybciej niż ich podstawy). Prędkość przesuwu wydm zależy też od prędkości wiatru. Przesuwanie może się zacząć przy wietrze wiejącym z prędkością przynajmniej 5 m/s (18 km/h).
  • Mimo przesuwania się wydm teren parku wyznaczonego w 1966 r. (i uruchomionego 1 stycznia 1967 r.) nie uległ żadnym zmianom.
  • Większość wędrującego piasku wsypuje się do jeziora Łebsko stopniowo zmniejszając jego powierzchnię - w ciągu ostatnich 60 lat powierzchnia tego akwenu zmniejszyła się o prawie drugą powierzchnię Parku (400 ha).
  • Ziarenka piasku niesione wiatrem na wschód wspinają się łagodnie na szczyt wydmy skąd za jej krawędzią spadają. Od strony nawietrznej wydma wznosi się więc łagodnie, od strony zawietrznej zaś dużo stromiej opada.
  • Teren ruchomych wydm to ponad pięćset hektarów jasnożółtego (biało-bladego) krajobrazu iście pustynnego, który co roku zmienia się dostarczając odwiedzającym zawsze nowych widoków.
  • Czoło wydmy niszczące wszystko na swej drodze
    Źródło: Ekočlen
  • Wydma Łącka (Łącka Góra) wzięła swoją nazwę od wsi Łączka, która została w XVI w. w całości zasypana przez przesuwającą się wydmę. Po "pożarciu" wsi wydma atakuje aktualnie las olchowy, który poddaje się jej wpływowi.
  • Wysokość wydmy Łąckiej waha się w skali roku od 30 do 42 m n.p.m. Wiosną i latem jest wyższa ale wędruje wolniej (wiatry są słabsze); wraz z nadejściem jesieni i nasilającym się wiatrom sztormowym przyspiesza, ale za to traci na wysokości.
  • Przy wietrze już od 20 km/h wzwyż można przysłuchiwać się swoistemu "śpiewu wydm" - gwizdom i dźwiękom wydawanym przez piasek przelatujący ponad wydmami.
  • Również i miejscowość Łeba odniosła straty z powodu ruchu wydm oraz sztormów morskich. Pierwotnie miejscowość ta znajdowała się nie na wschód (jak dzisiaj) ale na zachód od rzeki Łeba, dokąd mieszkańcy przenieśli się po kolejnym sztormie. Widoczną pozostałością po starej lokalizacji miejscowości są pozostałości XIV-wiecznego kościoła pw. św. Mikołaja (opiekuna żeglarzy i rybaków), na końcu dzisiejszej ul. Turystycznej blisko Morza. Kościół zburzono w 1560 r., czyli dwa lata po opuszczeniu Starej Łeby przez jej mieszkańców.
  • Po drugiej stronie Parku Narodowego znajduje się Wydma Czołpińska, która jest bardziej zarośnięta trawami niż wydma Łęcka i odrobinę niższa od niej.
  • Do Parku i wydm najwięcej turystów udaje się w sezonie wakacyjnym. Wstęp możliwy jest jednak przez cały rok. Latem więc największą atrakcją jest przebywanie na "prawie Saharze", poza sezonem zaś rosną na znaczeniu walory ciszy, spokoju i obcowania ze względnie niezakłóconą przez człowieka naturą i roślinnością.
  • Wędrującym w lecie przypominam jednak o konieczności odpowiedniego ubrania się oraz zabezpieczenia w wodę. Turystycznie czy nieturystycznie, ale jednak idziecie na wielogodzinny spacer terenami pustynnymi. To nie jest miejsce, w którym znajduje się piaskowa górka a za nią plaża pełna turystów. To miejsce, w którym odległości liczą się w kilometrach a odcinki trasy w godzinach.
  • Przez Park można podróżować zarówno pieszo ale większość tras przygotowana jest również pod ruch rowerowy. W śnieżną zimę spotkać tu można narciarzy na biegówkach.
  • Teren Parku jest również miejscem startu nowego życia fok wypuszczanych na wolność z helskiego fokarium. Jest to bowiem najspokojniejszy i najmniej zaludniony (nie tyle mówię tu o mieszkańcach ale o plażowiczach czy turystach) odcinek polskiego wybrzeża.
  • Podobno na terenie słowińskich wydm nakręcono kilka (ale nie wszystkie) scen ekranizacji powieści Sienkiewicza "W pustyni i w puszczy". Nie wiadomo jednak do końca którą wersję filmu, ani które konkretnie sceny. Nie ma na to też jednoznacznych oświadczeń, ani dowodów więc na razie należy przyjąć to jako tzw. miejską legendę. Pewne jest natomiast to, że kręcono tu również "Ruchome piaski" Ślesickiego latach '70. Pod tym linkiem fragment ujęcia z Małgorzatą Braunek i słowińskim piaskiem.
  • Podobno również na terenie ruchomych wydm trenowały Afrika Korps Erwina Rommla przed wyjazdem do Afryki. Była tu również podobno szkoła szybowcowa w 1940 r.
  • Do wydm można się dostać zarówno od strony zachodniej (miejscowości Rowy, Smołdzino) jak i od strony zachodniej (miejscowość Łeba). Od tej ostatniej jest zdecydowanie bliżej, ale w żadnej z opcji nie ma możliwości dojazdu samochodem pod wydmę. To całodzienna wycieczka piesza lub rowerowa przez teren Parku Narodowego. Na stronie internetowej Parku znajdują się szczegółowe mapki turystyczne.
  • Podróżując od strony Łeby można też dodatkowo odwiedzić Muzeum Wyrzutni Rakiet. Podróżując od strony Czołpinia i Rowów można odwiedzić wzgórze Rowokół oraz latarnię morską w Czołpinie, którą wczęśniej opisywałem już na swoim blogu.

Informacje praktyczne na stronie Słowińskiego Parku Narodowego oraz na ich facebook'owym profilu.
Atrakcję oczywiście naniosłem na moją mapę atrakcji turystycznych Pomorza.


Mogą Cię również zainteresować inne moje wpisy:


Brak komentarzy :

Prześlij komentarz

Twój komentarz zostanie zweryfikowany aby uniknąć na stronie treści niezgodnych z prawem. Daj mi na to chwilę :) Dziękuję :)